Λαχανικά τουρλού – (μπριάμ)

 

---

Μπριάμ, ένα δημοφιλές, υγιεινό φαγητό της μεσογειακής κουζίνας.

Το κολοκυθάκι και η πατάτα είναι από τα βασικά υλικά.

Στο τουρλού βάζουμε ό,τι λαχανικό μάς βρίσκεται. Κάτι που έκαναν και οι παλιές νοικοκυρές, αξιοποιώντας τα περισσεύματα ή τα καθημερινά μαζέματα από το μποστάνι.

Και οι δυο συνταγές ανήκουν  στην κατηγορία των “Λαδερών”.

Είναι πιάτα με βάση το ελαιόλαδο και σε μεγάλο βαθμό  καθιερώθηκαν από την ανάγκη, την εποχικότητα και τη νηστεία.

Το  Τουρλού είναι ένα πιάτο λαχανικών,”ότι έχει ο κήπος” .Κολοκυθάκια, μελιτζάνες, πιπεριές, ντομάτες,φασολάκια, μπάμιες, κρεμμύδια, αρωματισμένα με μαϊντανό που ψήνονται στην κατσαρόλα μέσα σε χυμό ντομάτας(στις μέρες μας ότι έχει το ψυγείο).

Το  Μπριάμ είναι ένα πιάτο με πατάτες και κολοκυθάκια  που ψήνονται στο φούρνο,ή στη γάστρα. Αν κάνεις το Μπριάμ στην κατσαρόλα πιθανόν να μην θέλει να το φάει κανείς.

Το μπριάμ θεωρώ πως ήρθε μαζί με τους Μικρασιάτες από τη Σμύρνη.

Και να ξέρετε ότι πριν γραφτεί αυτό το κείμενο έκανα για άλλη μια φορά έρευνα στο δίκτυο ,παρ’όλο που μεγάλωσα ανάμεσα σε Σμυρνιές και δεν έχω καμιά απορία για τις διαφορές των δυο συνταγών.
Παραλλαγές με ζαρζαβατικά στην κατσαρόλα ή στο φούρνο θα βρούμε πολλές σε όλη την χώρα. Αλλά το Μπριάμ είναι πολύ συγκεκριμένο πιάτο.

Φτιάχνεται με πατάτες και κολοκυθάκια  που φουρνίζονται σκεπασμένα με σάλτσα ντομάτας χωρίς να τσιγαριστούν και αρωματίζονται  με μπόλικο κρεμμύδι,σκόρδο, μαϊντανό(συχνά και με άνηθο)αλατοπίπερο και κύμινο.

 Πρόκειται για ένα πολύ απλό-σχεδόν φτωχικό -φαγητό που για να ικανοποιήσει πρέπει να φτιαχτεί με φροντίδα και με πολύ καλά υλικά.
Κάθε νοικοκυριό  μέχρι να έρθει ο ηλεκτρισμός, τα ψυγεία, και να γίνουν εύκολες οι μεταφορές των προϊόντων, έπρεπε να εκμεταλλευτεί τα διαθέσιμα υλικά κάθε εποχής.
Στο τραπέζι εμφανίζεται με το που βγαίνουν τα κολοκυθάκια και ερχόμενο το καλοκαίρι αντικαθίσταται με το Τουρλού ή γιαχνί λαχανικών -για όσους δεν αρέσει η λέξη, και άλλα μαγειρέματα.

Αλλά τα  υλικά πλέον έχουν απίστευτα μεγάλες διαφορές  στη γεύση με  εκείνα τα φρέσκα λαχανικά του κήπου που κυκλοφορούσαν την εποχή  που καθιερώθηκαν αυτές οι συνταγές.

Μέτριας δυσκολίας / Προετοιμασία: 30΄, Ψήσιμο: περίπου 1 ώρα

Τουρλού -Υλικά (για 4 άτομα)

• 3 μέτρια κολοκυθάκια
• 3 μέτριες  μελιτζάνες
• 1 πατάτα
• 3 πιπεριές γλυκές κόκκινες
• 2 μέτριες πράσινες πιπεριές
• 200 γρ. φρέσκα (άσπρα) μανιτάρια
• 2 μεγάλα ξερά κρεμμύδια, σε φέτες
• 1 χούφτα μπάμιες
• τα φύλλα από 1/2 ματσάκι μαϊντανό, ψιλοκομμένα
• τα φύλλα από 1 ματσάκι δυόσμο, ψιλοκομμένα
• 4 – 5 σκελίδες σκόρδου (ή όσο μας αρέσει), ψιλοκομμένες
• 1 μεγάλη ντομάτα, ξεφλουδισμένη, ξεσποριασμένη και κομμένη στα 8
• 1/2 φλιτζανάκι του καφέ ξίδι (για τις μπάμιες)
• αλάτι, φρεσκοτριμμένο πιπέρι
• 1/2 φλιτζ. τσαγιού ελαιόλαδο

Διαδικασία

Καθαρίζουμε, πλένουμε όλα τα λαχανικά και τα κόβουμε σε κομμάτια σχετικά ομοιόμορφα, αλλιώς με το ψήσιμο άλλα θα καούν και άλλα θα μείνουν μισοψημένα. Αφήνουμε τις μελιτζάνες για 30 λεπτά σε αλατισμένο νερό, για να ξεπικρίσουν. Τις μπάμιες τις καθαρίζουμε κυκλικά στην κορφούλα τους χωρίς να την κόψουμε, τις αλατίζουμε, τις περιχύνουμε με το ξίδι και τις αφήνουμε για λίγο στον ήλιο ή τις περνάμε για λίγο από το τηγάνι, για να μη «σαλιώσουν».

Προθερμαίνουμε το φούρνο στους 200° C. Σε ένα μέτριο ταψί ανακατεύουμε όλα μαζί τα λαχανικά (κολοκυθάκια, μελιτζάνες, πατάτα, πιπεριές, μανιτάρια, κρεμμύδια και μπάμιες). Ρίχνουμε το μαϊντανό, το δυόσμο, το σκόρδο, την ψιλοκομμένη ντομάτα, αλάτι, πιπέρι και το ελαιόλαδο. Ανακατεύουμε καλά. Τα ψήνουμε γύρω στη 1 ώρα, μέχρι να μαλακώσουν και να μελώσουν.

Νερό δεν χρειάζεται να βάλουμε, αφού όλα τα λαχανικά θα βγάλουν τα υγρά τους. Αν ωστόσο δούμε ότι παραστεγνώνουν, προτού γίνουν, ρίχνουμε 100 ml νερό και συνεχίζουμε το ψήσιμο.

 Συνοδεύουμε το μπριάμ με τυρί φέτα και ρετσίνα ή κρασί χύμα.

——————————————————————————–

Φωτογραφία: ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ